Wykluczeni Opiekunowie

Szanowni Państwo

Zwracamy się z prośbą

zainteresowanie się naszym listem wołającym o pomoc.

Otóż pragniemy naświetlić problem WYKLUCZONYCH OPIEKUNÓW, są to opiekunowie ludzi DOROSŁYCH NIEZDOLNYCH DO SAMODZIELNEJ EGZYSTENCJI. W Polsce Wykluczonych Opiekunów jest około 150 tys. Jest to grupa ludzi DYSKRYMINOWANYCH przez rząd RP. Dyskryminacja ta polega na tym, że jesteśmy pozbawieni środków pomocowych, wszelka pomoc finansowa jest kierowana do rodziców dzieci niepełnosprawnych. My jesteśmy spychani na boczny tor, niezauważani i ignorowani przez koalicję rządzącą i wszelkie jej agendy na terenie Polski. Opiekunowie otrzymywali świadczenie pielęgnacyjne z tytułu sprawowania opieki nad dorosłym członkiem rodziny niezdolnym do samodzielnej egzystencji, mieli opłacane ubezpieczenie zdrowotne i składki emerytalno-rentowe. Świadomie rezygnowali z pracy, nie podejmowali zatrudnienia poświęcając swoje życie zawodowe i osobiste dla ciężko chorego członka rodziny. W zamian za sprawowaną opiekę otrzymywaliśmy wsparcie finansowe w postaci świadczenia pielęgnacyjnego w wysokości 520 zł. Nie była to kwota szczególnie wygórowana, ale mimo wszystko mająca wpływ na zaspokojenie chociaż w minimalnym stopniu podstawowych potrzeb opiekunów, którzy nie mogli podjąć zatrudnienia nie z własnej winy. Wnioski o świadczenie pielęgnacyjne zaczęły rzekomo wpływać lawinowo, co stanowiło według MPiPS wielkie zagrożenie dla budżetu państwa. My się kategorycznie z taką tezą nie zgadzamy i nie zgadzamy się również z tym, aby kosztem najsłabszej grupy społecznej rząd Polski robił oszczędności !! Mimo wszystko takie oszczędności zostały poczynione, bowiem 1 stycznia 2013 r wprowadzono ustawę o świadczeniach rodzinnych, która radykalnie zmieniła los Wykluczonych Opiekunów. Ustawa z dn. 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw, którą od początku negatywnie oceniło Rządowe Centrum [link widoczny dla zalogowanych]ątek%2C+2+sierpień+2013 oraz autor opinii prawnej Pan Paweł Kościelny – ekspert ds. legislacji Biura Analiz Sejmowych [link widoczny dla zalogowanych] . wprowadzona została z pominięciem konsultacji społecznych, co mogło naruszyć art. 4 pkt 3 ratyfikowanej 6 września 2012 r. przez Prezydenta RP Konwencji ONZ o prawach osób niepełnosprawnych. Określone w ustawie bardzo restrykcyjne kryteria do tzw. specjalnego zasiłku opiekuńczego wyeliminowały bardzo dużą grupę świadczeniobiorców /z danych pochodzących z MPiPS wynika, że w okresie od 1.07 2013 r. do końca września 2013 r wydano tylko 11,8 tys. decyzji na to nowe świadczenie na około 146 tys osób pozbawionych/. Ponadto ustawa ta wbrew intencji TK, który w orzeczeniu z dnia 18 lipca 2008 r. P 27/07 wykazał, że „nie znajduje uzasadnienia na odmienne traktowanie podmiotów znajdujących się w sytuacji podobnej, charakteryzującej się tymi samymi relewantnymi kryteriami”dzieli opiekunów na dwie grupy: grupę rodziców dzieci niepełnosprawnych i grupę opiekunów dorosłych niepełnosprawnych. Pierwsza grupa jest faworyzowana poprzez wyższe wsparcie finansowe, niezależnie od sytuacji dochodowej i majątkowej. Natomiast ta druga grupa, czyli Wykluczeni Opiekunowie jest w sposób wyjątkowy poddana swoistej weryfikacji. Wprowadzono bowiem warunek, który realnie nie był możliwy do spełnienia. Mianowicie Opiekunowie OSÓB DOROSŁYCH ubiegający się o specjalny zasiłek opiekuńczy, muszą udowodnić, że zwolnili się z pracy w związku z koniecznością sprawowania opieki nad chorym członkiem rodziny !! Przy świadczeniu pielęgnacyjnym przyznanym przed styczniem 2013 r, takiego wymogu nie było. Wielu opiekunów było zarejestrowanych w Urzędach Pracy w celu poszukiwania zatrudnienia, gdy w tym czasie ciężko zachorował ich członek rodziny, po prostu dokonywali wyrejestrowania i ubiegali się o świadczenie pielęgnacyjne. Zachodzi więc pytanie, jak można spełnić ten warunek w ubieganiu się o specjalny zasiłek opiekuńczy?? Jeszcze gorszym kryterium ograniczającym prawa do wsparcia finansowego opiekunów OSÓB DOROSŁYCH jest wprowadzenie kryterium dochodowego, na pograniczu ubóstwa wysokości 623 zł na osobę. Spełnienie tego wymogu DRASTYCZNIE ograniczyło liczbę świadczeniobiorców /z danych pochodzących z MPiPS wynika, że w grudniu 2012 r. gminy wypłacały 255,5 tys świadczeń pielęgnacyjnych, natomiast pod koniec lipca 2013 r. 97,4 tys., więc 158,1 tys opiekunów pozostało bez wsparcia, do końca września przyznano tylko 11,8 decyzji na specjalny zasiłek opiekuńczy, bez żadnego wsparcia pozostaje nadal 146,3 tys opiekunów/, zatem spełniły się oczekiwania rządu !! Tylko stawiamy pytanie my, WO dlaczego oszczędności budżetowe robi się naszym kosztem?? Jesteśmy teraz o to w takiej sytuacji, że pozbawiono nas wsparcia finansowego, ubezpieczenia zdrowotnego i nie są odprowadzane składki na przyszłą emeryturę!! Czyli następuje wykluczenie nas z systemu opieki socjalnej, zdrowotnej – powiedzmy sobie wprost to wszystko może doprowadzić do utraty naszych dorobków całego życia, mieszkań, a to jest jeden krok do BEZDOMNOŚCI! Szkoda, że rząd polski jest tak mało przewidujący. Na taki stan rzeczy Wykluczeni Opiekunowie powiedzieli NIE !!Pisaliśmy listy do RPO , do mediów do posłów i senatorów z prośbą o wnikliwe przeanalizowanie sytuacji Wykluczonych Opiekunów po wprowadzeniu tej restrykcyjnej ustawy. Pod wpływem naszych skarg RPO złożył w dniu 24 czerwca 2013 r. wniosek do TK o stwierdzenie niezgodności art.11 ust.1 i 3 ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz niektórych innych ustaw ( Dz.U. z 2012 r., poz.1548 ) z zasadą zaufania do państwa i prawa oraz zasadą ochrony praw nabytych wynikającymi z art. 2 Konstytucji RP. Konieczne były również nasze naciski na przyspieszenie wydania stanowisk przez Prokuratora Generalnego i Sejm / stanowiska przychylały się do zarzutów postawionych przez RPO/ , a także prośby do Prezesa TK o przyspieszenie rozpatrzenia wniosku RPO.
Ostatecznie w dniu 5 grudnia 2013 r. zapadł prawomocny wyrok TK / sprawa K 27/13/ , opublikowany 16 grudnia w Dz.U.2013 r. poz.1557http://otk.trybunal.gov.pl/OTK/otk_odp.asp?sygnatura=K%2027/13 w którym Trybunał uznał pozbawienie opiekunów ON praw nabytych do świadczenia pielęgnacyjnego na podstawie prawomocnych decyzji administracyjnych jako niezgodne z art.2 Konstytucji RP, jak również z zasadą zaufania do państwa i prawa. Choć wyrok jest pozytywny dla opiekunów i potwierdza niekonstytucyjność wcześniej wprowadzonego prawa, póki co sam w sobie nie uprawnia do automatycznego odszkodowania, ani do otrzymywania świadczenia pielęgnacyjnego na starych zasadach, choćby od momentu ogłoszenia. Przywrócenie stanu zgodnego z konstytucją wymaga od ustawodawcy wprowadzenia stosownych korekt np. do ustawy o świadczeniach rodzinnych, co powinno nastąpić według składu orzekającego Trybunału Konstytucyjnego NIEZWŁOCZNIE, „bowiem wraz z upływem czasu ta niezgodność będzie powodowała narastanie negatywnych następstw dla osób pozbawionych świadczenia pielęgnacyjnego”. Ministerstwo jednak usilnie dąży do tego, aby wykonanie wyroku połączyć z zaproponowaną 30 października 2013 r kolejną nowelizacją ustawy o świadczeniach rodzinnych, co do której wniesionych zostało bardzo dużo uwag, a nawet zarzutów o możliwości ponownego łamania konstytucji i to nie tylko od samych zainteresowanych [link widoczny dla zalogowanych] Interesująca z naszego punktu widzenia jest opinia dr. hab. Ryszarda Szarfenberga, Przewodniczącego Rady Wykonawczej EAPN [link widoczny dla zalogowanych] oraz naszych niedawno powstałych organizacji:Stowarzyszenia Opiekunów Osób Niepełnosprawnych ;STOP WYKLUCZENIOM; skupionego na blogu [link widoczny dla zalogowanych]), oraz Organizacji Środowiskowej Opiekunów Osób Niepełnosprawnych Ogólnopolskiego Pracowniczego Związku Zawodowego „Porozumienie Pracownicze”skupionej na blogu [link widoczny dla zalogowanych] . Wszyscy jesteśmy świadomi, że głównym celem nowej ustawy ma być dalsze utrwalanie wykluczenia osób niepełnosprawnych i ich opiekunów /zakładana przez MPiPS liczba wypłacanych świadczeń w 2014 r. to 163,5 tys., na koniec września 2013 r. wypłacano 113 tys. świadczeń, 101,2 tys. świadczeń pielęgnacyjnych i 11,8 tys. specjalnych zasiłków opiekuńczych, łatwo można wyliczyć, że zakładany przyrost po wprowadzeniu nowej ustawy ma uwzględnić nie więcej jak 50,5 tys. świadczeniobiorców, BEZ ŻADNEGO WSPARCIA MA POZOSTAĆ OK. 100 TYS.OSÓB. Twórcy tej nowelizacji dążą do podważenia prawomocnych orzeczeń o stopniu niepełnosprawności i związanych z nim wskazań pod pretekstem konieczności ustalenia nieznanego do tej pory w orzecznictwie pojęcia – stopnia niesamodzielności osoby niepełnosprawnej. Do tego celu opracowywana jest specjalna skala . Ponowne orzecznictwo stwierdzające zawarte już w dotychczasowych orzeczeniach wskazanie do konieczności sprawowania opieki ma pochłonąć 78 mln zł. Od samego początku naszego dramatu mamy wrażenie, że ustawodawcy odbierając nam zabezpieczenie społeczne, wymuszają na nas podjęcie decyzji o porzuceniu swoich bliskich i poszukiwaniu pracy, konsekwencją czego będzie konieczność korzystania z usług coraz liczniej powstających prywatnych agencji opiekuńczych, bądź umieszczenia swoich podopiecznych, wbrew ich woli, w stacjonarnych domach pomocy społecznej. Mamy świadomość, popartą opiniami lekarzy, w tym geriatrów, że osoby niepełnosprawne, zwłaszcza te w podeszłym wieku powinny móc spędzić resztę swojego życia we własnym środowisku, w otoczeniu swoich najbliższych, których się nie krępują i do których mają zaufanie. Takiej wiedzy brakuje uczestnikom kolejnego procesu legislacyjnego, pomimo że powinni znać treść „Ogólnoeuropejskich wytycznych dotyczących przejścia od opieki instytucjonalnej do opieki świadczonej na poziomie lokalnych społeczności”. W obecnym stanie mamy obawę, że ogromne środki pozyskane w nowej perspektywie budżetowej na rozwój tzw. „białej gospodarki” nie będą wykorzystywane zgodnie z założeniami UE, które koncentrują się na deinstytucjonalizacji usług opiekuńczych. Z pomocy DPS-ów korzystają głównie ludzie nie mający osoby bliskiej, która chciałaby poświęcić swoje życie osobiste i zawodowe na rzecz człowieka ciężko chorego!! Jeśli takim poświęceniem wykazują się WO, to w ten sposób wyręczają niejako państwo w zapewnieniu opieki nad ludźmi niepełnosprawnymi. Otrzymując wsparcie w wysokości 520 zł nie rujnowaliśmy budżetu, wręcz przeciwnie ograniczaliśmy wydatki na pomoc instytucjonalną. Mijają kolejne dni i nadal nie są wysłuchiwane nasze skargi i prośby kierowane do Premiera Rady Ministrów, Ministra Pracy i Polityki Społecznej, Rządowego Centrum Legislacji, o to, aby realizacji wyroku TK tj. przywrócenia praw słusznie nabytych nie łączyć z trwającymi od długiego czasu pracami nad systemowymi zmianami w zakresie świadczeń rodzinnych. Nieustannie otrzymujemy jednobrzmiące odpowiedzi, że w MPiPS podjęto prace nad projektem koncepcji rozwiązań legislacyjnych oraz, że ostateczny termin przyjęcia projektu i jego wejścia w życie będzie wynikał z przebiegu całego wieloetapowego procesu ustawodawczego. Ponieważ perspektywa czasowa realizacji wyroku TK nie jest znana zabiegaliśmy o to, aby wprowadzono rozwiązania przejściowe umożliwiające przetrwanie tej dramatycznej sytuacji spowodowanej utratą środków do życia. Były różne obietnice. Po krótkim czasie okazywały się jednak wielkim kłamstwem. I tak, we wrześniu 2013 r. opiekunowie otrzymywali pisemne informacje, że uruchomiony zostanie specjalny, pokrywany ze środków PFRON program wsparcia osób niepełnosprawnych, których opiekunowie utracili prawo do świadczenia pielęgnacyjnego i nie uzyskali specjalnego zasiłku opiekuńczego. W listopadzie dotarła do nas odpowiedź z MPiPS, że wstępny projekt trafił 9 września 2013 r. do Prezesa Rady Nadzorczej i „od tego czasu nie był przedmiotem dalszych prac w Państwowym Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.” Kolejne niespełnione obietnice padły w dniu 8.10. 2013 r., kiedy to delegacja opiekunów osób niepełnosprawnych na spotkaniu w Sejmie RP z Marszałkiem Sejmu RP p. Ewą Kopacz oraz Podsekretarzem Stanu MPiPS p. Elżbietą Seredyn uzyskała zapewnienie, że wszyscy opiekunowie, których z mocy ustawy pozbawiono prawa do świadczenia pielęgnacyjnego uzyskają w ramach pomocy społecznej prawo do specjalnego zasiłku celowego, w okresie jesienno-zimowym / od października do grudnia 2013 r./ w wysokości 1.200 zł. Taka informacja trafiła do opinii publicznej za sprawą konferencji prasowej zorganizowanej przez klub parlamentarny Solidarna Polska http://www.youtube.com/watch?v=JDJFqXyeE6M . Wkrótce okazało się, że tylko nieliczni otrzymali jakiekolwiek wsparcie z Miejskich Ośrodków Pomocy Społecznej. Były to niezmiernie niskie kwoty, najczęściej po kilkadziesiąt złotych. W tej sytuacji zależy nam najbardziej na :
1. wprowadzeniu w trybie pilnym Specjalnej Ustawy, realizującej wyrok orzeczenia TK i przywracającej prawo do świadczenia pielęgnacyjnego od dnia 01.07.2013 r. wszystkim WO, którzy spełniali wymagania poprzedniej ustawy
2. wypłatę zaległości finansowych za okres od 1 lipca 2013 r.
3. jak najszybsze opłacanie składek na ubezpieczenie zdrowotne i emerytalno-rentowe
4. przyznanie prawa do zasiłku dla bezrobotnych opiekunom, którzy po ustaniu opieki po 1 lipca 2013 r. będą usiłowali wrócić do pracy.
5. nowa ustawa zmieniająca system pomocowy państwa dotyczyć powinna przyszłych świadczeniobiorców, WO potrzebują spokoju i stabilizacji.

serdecznie pozdrawiam

Podpis wysyłającego